Dlaczego św. Cecylia została patronką muzyki kościelnej?
Choć Cecylia jest bardzo popularną i czczoną przez wiernych w Kościele świętą, to jednak nie wiele jest o niej informacji historycznych. Prawodopodobnie żyła w III wieku, jednak dokładna data narodzin i śmierci nie są znane. W dostępnych opisach trudno odróżnić fakty z życia św. Cecylii od opisów legendarnych.
"Te wieńce zachowajcie nietknięte"
Jednym z dostępnych źródeł jest opis męczeńskiej śmierci św. Cecylii, pochdzący z V w. Wynika z niego, że Cecylia była Rzymianką, pochodziła z dobrze usytuowanej rodziny. Była kobietą o niesamowitej urodzie. Z miłości do Chrystusa złożyła ślub czystości. Tymczasem rodzice Cecylii obiecali jej rękę również dobrze urodzonemu poganinowi o imieniu Walerian. Dzień przed ślubem Cecylia opowiedziała narzeczonemu o Chrystusie i swoim przyrzeczeniu. Walerian chciał ujrzeć anioła, który strzeże czystości Cecylii, na co ona miała odpowiedzieć "Ty nie znasz prawego Boga; dopóki nie przyjmiesz chrztu, nie będziesz go mógł ujrzeć".
Walerian w ten sposób stał się chrześcijaninem. Cecylia zaprowadziła go do papieża Urbana I, który przekazał mu prawdy wiary i udzielił sakramentu chrztu. Po powrocie do domu Cecylii, ujrzał narzeczoną modlącą się na klęczkach, a obok niej jaśniejącą postać anioła z wieńcem róż i lilii w ręku. "Te wieńce przez zachowanie czystości zachowajcie nietknięte, bom je wam od Boga przyniósł" – powiedział do Cecylii i Waleriana.
Niedługo potem nastało prześladowanie. Waleriana i jego brata, który również przyjął chrzest, skazano na śmierć. Kiedy sędzia dowiedział się, że Cecylia również jest chrześcijanką, a cały swój majątek oddała ubogim, kazał ją aresztować. Młoda Cecylia urzekła żołnierzy swoim pięknem, dlatego błagali ją, by wyrzekła się wiary. "Nie lękajcie się spełnić nakazu, bowiem moją młodość doczesną zamienicie na wieczną młodość u mego oblubieńca, Chrystusa" – miała brzmieć odpowiedź Cecylii. Odpowiedź ta miała nawrócić ok. 400 żołnierzy, których później ochrzcił papież Urban I.
Męczeńska śmierć św. Cecylii
Cecylię błagał również sędzia. Prosił, by zawalczyła o swoją młodość i wyrzekła się Chrystusa. Cecylia nie ustąpiła. Nie mogąc jej zabić, sędzia chciał ją przekonać stosując męki. Cecylia została powieszona w laźni nad ogniem, by dusić się parą. Tymczasem Cecylia zamiast duszącego dymu czuła orzeźwiający ją powiew wiatru, co było łaską od Boga. Rozgniewało to namiestnika, który postanowił ściąć Cecylię mieczem. I znów, kat na widok pięknej Cecylii nie był w stanie jej zabić. Uderzył ją trzy razy, a krew płynącą z jej szyi chrześcijanie zebrali ze czcią jako relikwie przyszłej świętej. Cecylia zmarła po trzech dniach.
Ciało św. Cecylii zostało odkryte w nienaruszonym stanie, w pozycji leżącej dopiero w 824 r. Na polecenie papieża św. Paschalisa I ciało Cecylii złożono w bazylice jej poświęconej na Zatybrzu. Legenda głosi, że Cecylia grała na organach, dlatego jest patronką hórzystów, lutników, muzyków, organistów oraz zespołów wokalno-muzycznych.